Η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (ή «καμπύλη σακχάρου» όπως είναι ευρύτερα γνωστή) είναι ο ασφαλέστερος τρόπος διάγνωσης του Σακχαρώδους Διαβήτη, στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να τεθεί διάγνωση από τις υπόλοιπες εξετάσεις. Επιπρόσθετα, με την μέτρηση και άλλων παραμέτρων, κατά την διενέργειά της, καθορίζονται τα χαρακτηριστικά του ασθενούς και πόσο προσεγγίζει την εμφάνιση διαβήτη.
Στα πλαίσια πρόληψης, προτείνεται ο έλεγχος σακχάρου νηστείας σε άτομα που πληρούν τις προϋποθέσεις :
- Ηλικία άνω των 45 ετών.
- Περιφέρεια μέσης >102 cm (άντρες) και >88 cm (γυναίκες).
- Δείκτης μάζας σώματος >30 kg/m².
- Θετικό οικογενειακό ιστορικό για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.
- Ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης ή άλλης καρδιαγγειακής νόσου.
- Ιστορικό Σακχαρώδους Διαβήτη Κύησης.
- Γέννηση παιδιών άνω των 4 κιλών.
- Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
- Λήψη φαρμάκων που ευνοούν την δυσγλυκαιμία (π.χ. κορτιζόνη).
Αν η τιμή σακχάρου νηστείας είναι φυσιολογική προτείνεται επανάληψη της μέτρησης σε 3 έτη. Στα άτομα που έχουν είτε υψηλές τιμές σακχάρου νηστείας είτε φυσιολογικές τιμές, αλλά με ισχυρή υποψία για ύπαρξη διαβήτη, είτε υψηλή τιμή σακχάρου μεταγευματικά (>140mg/dl στις 2ώρες μετά το γεύμα) προτείνεται η διενέργεια δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης.
Η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης διενεργείται μετά από 10ωρη νηστεία και αφού τις προηγούμενες ημέρες έχει καταναλωθεί ελεύθερη ποσότητα υδατανθρακών (δηλαδή χωρίς να έχει προηγηθεί δίαιτα). Χορηγούνται 75 γραμμάρια γλυκόζης και γίνονται αιμοληψίες κατά τους χρόνους 0 (προ της λήψης γλυκόζης) και 2 ώρες μετά. Τα όρια για την διάγνωση του διαβήτη και των «προδιαβητικών καταστάσεων» φαίνονται στον παρακάτω πίνακα 1.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1 |
|||
Φυσιολογικές Τιμές |
“Προδιαβήτης” |
Σακχαρώδης Διαβήτης |
|
Σάκχαρο Νηστείας |
Έως 99mg/dl |
100-125mg/dl (IFG) |
>126mg/dl |
Σάκχαρο στις 2 ώρες |
Έως 140mg/dl |
141-199mg/dl (IGT) |
>200mg/dl |
Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη |
Έως 5,7% |
5,8% – 6,3% |
>6,4% |
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης της Κύησης και η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης, που γίνεται συνήθως μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας κύησης, είναι ειδικό θέμα και έχει άλλο τρόπο διεξαγωγής και άλλες τιμές αναφοράς.
Οι λεγόμενες «προδιαβητικές καταστάσεις» είναι ενδιάμεσες μεταξύ της μη ύπαρξης Διαβήτη (φυσιολογική ανοχή στη γλυκόζη) και στον Σακχαρώδη Διαβήτη. Δεν συνιστούν νόσο, αλλά σχετίζονται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη και άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων και χρήζουν προσοχής και αλλαγής πολλών από τις συνήθειες των εξεταζόμενων. Διακρίνουμε :
- Την διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας (IFG), που αναφέρεται σε τιμή σακχάρου νηστείας 100-125mg/dl.
- Την διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη (IGT), που αναφέρεται σε τιμές 140-199mg/dl στις 2 ώρες της δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης.
Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία πρότεινε την χρησιμοποίηση της εξέτασης «γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη» για την σταδιοποίηση και την διάγνωση των εξεταζομένων. Σημειώνεται ότι πρόκειται για αδρό δείκτη, αφού επηρρεάζεται από πολλές παραμέτρους και δεν προσφέρεται για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων παρά μόνο σε υψηλές τιμές.